ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ

Ο επιλεγόμενος «Τεμπέλης», και το τρίτο από τα τέσσερα μέλη της «ΤΕΤΡΑΔΟΣ ΤΗΣ ΞΑΚΟΥΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ», της πρώτης Ρεμπέτικης κομπανίας.

Ο Στράτος Παγιουμτζής, είναι ο τραγουδιστής που όπως είχε πει ο Βασίλης Τσιτσάνης, είχε «αηδόνια στο λαρύγγι».

Γεννήθηκε το 1904 στο Αιβαλί (Κυδωνιές) της Μικράς Ασίας.

Ο πατέρας του ηταν ψαράς, και έπαιρνε μαζί του σαν βοηθό τον μικρό Στράτο.

Παρόλο που ο μικρός Στράτος δεν καταγόταν από μουσική οικογένεια, διακρινόταν για την ερμηνεία του στα μικρασιάτικα τραγούδια και στους αμανέδες. Λίγο πριν την Μικρασιατική καταστροφή, ο Στράτος και η οικογένεια του έρχονται στην Ελλάδα και πιάνουν σπίτι στον Πειραιά.

Θα ηταν γύρω στο 1918. Γύρω στο 1925, ο Στράτος γνώρισε το Μάρκο Βαμβακάρη, έγιναν φίλοι, και άρχισαν μάλιστα να συνεργάζονται.

Λίγο πριν το 1930, ο Στράτος, ο Μάρκος, ο Δελιάς, ο Κερομύτης, ο Μπαγιαντέρας, και άλλοι μεγάλοι του Ρεμπέτικου με τους ‘μπουζουκομπαγλαμάδες τους παίζουν παλιά τραγούδια, αλλά και καινούργια , δικά τους, στα στέκια του Πειραιά με μεγάλη επιτυχία.

Το 1931 ιδρύεται στη χώρα μας το εργοστάσιο δίσκων της COLUMBIA, και βρίσκουμε στα στούντιο ηχογραφήσεων το Μάρκο, αλλά και το Στράτο.
Η είσοδος του Στράτου στη δισκογραφία , έγινε μετά από ένα χιουμοριστικό συμβάν.

Όταν ο Μπάτης αδυνατώντας για «ειδικούς λόγους» να τραγουδήσει την τελευταία στιγμή της ηχογράφησης δυο τραγούδια του, την κατάσταση έσωσε ο Στράτος τραγουδώντας στους «τόνους» του Μπάτη το «ΖΕΙΜΠΕΚΑΝΟ ΣΠΑΝΙΟΛΟ», και το «ΜΑΓΚΕΣ ΚΑΡΑΒΟΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟΙ».

Έτσι, με την ευκαιρία αυτή, και τραγουδώντας σαν το Μπάτη, αποτυπώνεται στους δίσκους για πρώτη φορά η φωνή του μεγάλου αυτού τραγουδιστή.

Όλα αυτά συνέβησαν στα τέλη του 1933. η κυκλοφορία των πρώτων δίσκων του, καθώς και των δίσκων του Μάρκου, αλλά και των υπολοίπων, συμπίπτει με την εμφάνιση το καλοκαίρι του 1934 στη «Μάντρα του Σαραντόπουλου» της Τετράδος της Ξακουστής του Πειραιώς.
Ο Στράτος σαν ερμηνευτής, έκανε μπάμ, με αποτέλεσμα όλοι οι μεγάλοι συνθέτες του Ρεμπέτικου να τον θέλουν να πει τα τραγούδια τους.

Η μεγάλη όμως στιγμή στην καριέρα του Στράτου, είναι όταν ερμηνεύει τα τραγούδια του πρωτοεμφανιζόμενου τότε Βασίλη Τσιτσάνη.

Πενήντα από τα εκατό προπολεμικά τραγούδια του Τσιτσάνη γίνονται δίσκοι τραγουδισμένα από τον Στράτο.

Κατά την περίοδο της κατοχής, βρίσκουμε τον Στράτο, αλλά και όλους τους μεγάλους του Ρεμπέτικου, να εμφανίζονται στα διάφορα στέκια.

Αμέσως μετά την κατοχή, από το 1946 μέχρι το 1955, αφού ξανάνοιξαν τα εργοστάσια των δίσκων, ο Στράτος αρχίζει πάλι να ηχογραφεί.
Για πέντε χρόνια, 1955-1961, ο Στράτος περνά στο περιθώριο της δισκογραφίας, αλλά δεν σταματά την παρουσία του στο πάλκο ούτε στιγμή.

Τον ξανασυναντάμε στη δισκογραφία αρχές του 1960, να ηχογραφεί σε σαρανταπεντάρια.

Ο Στράτος Παγιουμτζής η Τεμπέλης (που κάθε άλλο από τεμπέλης ηταν) ηχογράφησε τριακόσια τραγούδια στις 78 στροφές, και άλλα εκατό στις 45.

Μέχρι και τα τελευταία του ηταν πάνω στο πάλκο, καταπλήσσοντας τους πάντες με την υπέροχη φωνή του.

Ο Στράτος Παγιουμτζής πέθανε το 1971 στη Νέα Υόρκη όπου βρέθηκε για να τραγουδήσει, πραγματοποιώντας έτσι το όνειρο του να τραγουδήσει κάποτε στην Αμερική.

Ερμήνευσε τραγούδια των ΤΟΥΝΤΑ, ΣΚΑΡΒΕΛΗ, ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ, ΟΓΔΟΝΤΑΚΗ, ΣΕΜΣΗ, ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ, ΒΑΜΒΑΚΑΡΗ, ΜΠΑΤΗ, ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ, ΤΣΙΤΣΑΝΗ, και όλων των μεγάλων δημιουργών του ρεμπέτικου αλλά και λαϊκού τραγουδιού.

B.T

ΑΝΕΣΤΟΣ ΔΕΛΙΑΣ-«ΑΡΤΕΜΗΣ».

Πάμε να γνωρίσουμε την πιο τραγική ίσως μορφή του Ρεμπέτικου Τραγουδιού, τον Ανέστη Δέλιο, η Δελιά, η Αρτέμη.
Και τον αναφέρω σαν «τραγική» μορφή, γιατί ήταν ο άνθρωπος ο οποίος έγραψε και τραγούδησε τον …. Θάνατο του από τα ναρκωτικά!
Όμως, πριν φτάσουμε εκεί, ας γνωρίσουμε τον Ανέστο.
Ο Ανέστης Δέλιος η Δελιάς, η Αρτέμης, Γεννήθηκε το 1912, και πέθανε το 1944.
Η καταγωγή του, ήταν από την Μικρά Ασία, και σε ηλικία μόλις τριών χρόνων, τον βρίσκουμε με την οικογένεια του πρόσφυγα στον Πειραιά.
Ο πατέρας του ήταν τσαγκάρης στην Σμύρνη, αλλά ασχολείτο και με την μουσική.
Έτσι ήταν επόμενο ο Ανέστος να μπει στο χώρο, και όχι απλά μπήκε, αλλά ήταν και ένας από τους δημιουργούς του ρεμπέτικου, ο οποίος έτσι και δεν έφευγε τόσο νωρίς, θα είχε δώσει πολύ περισσότερα τραγούδια.Άρχισε λοιπόν από μικρός να ασχολείται με την κιθάρα, και λίγο αργότερα, γύρω στα 1930, με την προτροπή του Μάρκου Βαμβακάρη, πιάνει στα χέρια του το μπουζούκι, ένα όργανο «ύποπτης προέλευσης» (για την εποχή), με ιδιαίτερη εξάπλωση στους ημι-παράνομους χώρους του Πειραιά και της Δραπετσώνας.
Εκτός βέβαια από τον Μάρκο, ο Ανέστος γνωρίζει τους Γιώργο Μπάτη, η Αμπάτη, η Τσωρό, τον Στράτο Παγιουμτζή η Τεμπέλη, τον Δημήτρη Γκόγκο η Μπαγιαντέρα, τον Στέλιο Κερομύτη, τον Μήτσο Καρυδάκια, και άλλους, οι οποίοι αποτελούσαν και το μουσικό σινάφι της περιοχής, η οποία ήταν γεμάτη από τεκέδες, ταβέρνες, και διάφορα καταγώγια.
Η δεκαετία του 1930, είναι και η πιο επικίνδυνη, γιατί ένα «άγνωστο» ναρκωτικό κάνει την εμφάνιση του, και μαζί με το χασίς θερίζει τους ανθρώπους των τεκέδων και του ρεμπέτικου.
Ο λόγος, για την «εισαγόμενη εκ Γερμανίας» ηρωίνη!
Το θύμα της ηρωίνης ήταν ο Ανέστος.
Οι Άλλοι μπορούμε να πούμε ότι άντεξαν.
Γύρω στα 1934, δημιουργείται η πρώτη επίσημη ρεμπέτικη κομπανία εν Ελλάδι, η «ΤΕΤΡΑΣ Η ΞΑΚΟΥΣΤΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ», αποτελούμενη από τους Μάρκο Βαμβακάρη, Στράτο Παγιουμτζή, Ανέστο Δελιά, και Γιώργο Μπάτη.
Ο Μπάτης, ο Μάρκος, και ο Δελιάς, θα περάσουν στη δισκογραφία σαν συνθέτες, στιχουργοί, οργανοπαίχτες και τραγουδιστές, εκτός από τον Παγιουμτζή, ο οποίος παρέμεινε σαν τραγουδιστής, άσχετα αν στο όνομα του αργότερα υπήρξαν πολλά σημαντικά τραγούδια.
Ο Δελιάς λοιπόν, και η «ΤΕΤΡΑΣ Η ΞΑΚΟΥΣΤΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ», ξεκινά τις εμφανίσεις της το καλοκαίρι του 1934 στη Μάντρα του Σαραντόπουλου, στην Ανάσταση του Πειραιά, και εκεί ο Ανέστος παρουσιάζει τα πρώτα του τραγούδια.
Τα λίγα του τραγούδια θα μπουν στη δισκογραφία τα επόμενα χρόνια 1935- 1936, γιατί και αυτός όπως και οι Γιοβάν Τσαούς, Μπάτης, Παπάζογλου (Αγγούρης) είναι εκτός «μηχανισμών λογοκρισίας» της Δικτατορίας Μεταξά.
Την ίδια εποχή που ο Γιοβάν Τσαούς έβαζε το πρόβλημα της ηρωίνης με το τραγούδι του «Ο ΠΡΕΖΑΚΙΑΣ», ο Δελιάς με το δικό του «Ο ΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΕΖΑΚΙΑ», γράφει τη δική του «αυτοβιογραφία».
Η δισκογραφική παρουσία του Δελιά, είναι κάποια λίγα τραγούδια, τα οποία είναι πλέον (σε βινύλιο) συλλεκτικά.
Τα τελευταία τραγικά χρόνια της ζωής του, αλλά και γενικότερα τι άνθρωπος ήταν ο Ανέστος Δελιάς, τα περιγράφει ο μεγάλος Ρεμπέτης Στέλιος Κηρομύτης!
«Άκου να δεις. Ο Ανέστος ήταν παιδί, ένα παιδί «κορίτσι¨, δηλαδή σεμνό παλικαράκι, σοβαρός, γλυκομίλητος, μήτε αισχρόλογα, και… αυτά.
Και ομορφόπαιδο.
Ναι, ήταν σαν κορίτσι απάνω στο πάλκο.
Έπαιζε μπουζούκι και μπαγλαμά και τον αγαπάγαμε όλοι.
Ήταν και ο πιο μικρός αυτός.
Προτού γίνει πρεζάκιας, είχε βγάλει ένα τραγούδι «Τον πόνο του πρεζάκια»το 1934.
Μεγάλη επιτυχία.
Έτυχε λοιπόν να γνωρίσει μια γυναίκα η οποία δεν ήξερε αυτός αν είναι πρεζού.
Διότι αυτή έπινε και ηρωίνη, έπινε και κοκαΐνη.
Διότι η κοκαΐνη έχει το ιδίωμα να σ’ έχει ξύπνιο και η ηρωίνη να σε κοιμίζει.
Έπινε λοιπόν κι απ’ τα δυο αυτή για να μη φαίνεται, και να μη κοιμάται και την καταλαβαίνεις.
Και τα φτιάχνει μαζί του.
Ωραία κοπέλα αυτή, να πούμε, ήθελε να τον κάνει οπαδό της.
Και πώς να τόνε κάνει;
Δεν είχε την τόλμη να του πει πιες.
Και με τι τρόπο το έκανε πρεζάκια;
Στον ύπνο.
Στον ύπνο που κοιμότανε, του έκανε ένα γιάφ- γιούφ, έτσι να πούμε, μ’ ένα χαρτάκι, τόκανε σα σωληνάκι, και του τη φύσαγε στον ύπνο στη μύτη την ώρα που έκανε α…..α και έπαιρνε ανάσα.
Και έτσι, αφού τον έκανε πρεζάκια να πούμε, και έγινε θύμα της ηρωίνης, τότες εκδηλώθηκε και αυτή, ότι πίνει και γίνανε αντάμα.
Τότε, τα χρόνια εκείνα πουλάγανε να πούμε ηρωίνη.
Από την πόλη φτιάχνανε, φέρνανε, από την Γερμανία φέρνανε.
Αυτό το φέρανε το 22 εδώ πέρα.
Πεθάνανε πολλά παιδιά.
Τότε οι ποινές για τα ναρκωτικά ήταν μικρές.
Άμα σε πιάνανε με κανένα τσιγάρο, 15 μέρες με ένα μήνα έτρωγες να πούμε.
Αλλά μετά με το Μεταξά έγιναν βαριές.
Δίνανε και χρόνο, δίνανε και εξορία.
Τον Ανέστο, τον μαζέψαμε εμείς δυο τρεις φορές, τον έκανα, του πήρα ρούχα, τούκανα μπουζούκι, τον ετράβηξα μαζί μου κανένα χρόνο, κι απάνω πούχε στρώσει,, έρχεται αυτή, έμαθε ότι έπαιζε μαζί μου- εκεί- που γύρισα από την Αλβανία φαντάρος και τούφερνε κρυφά απ’ την αυλή.
Τούφερνε πρέζα.
Κι από τότε, δεν τον εζύγωνε κανείς, ήταν ρακένδυτος.
Πούλαγε τα ρούχα του.
Μόλις τούκανα κουστούμι καινούριο παλτό, μπουζούκι, τα πούλησε να αγοράσει ναρκωτικά.
Μια μέρα τον βρήκανε σε ένα καροτσάκι στο Βαρβάκειο.
Κοκάλωσε.
Είχε μελανιάσει, όλος πρήστηκε.
Και να καταλάβεις, εγώ τρεις φορές τον είχα κλείσει στο δωμάτιο, τον εφύλαγα.
Ο Γενίτσαρης τον είχε κλεισμένο.
Ο συγχωρεμένος ο Στράτος τον είχε μπάσει στο σπίτι του και τον εφυλάγανε .
Αλλά δεν μπορέσαμε να τόνε σώσουμε και πήγε έτσι».
Αυτή είναι η μαρτυρία του αξέχαστου Στέλιου Κηρομύτη.
Ο Ανέστος Δελιάς, έσβησε σε ηλικία 32 χρόνων.
Και ας δούμε το τραγούδι «αυτοβιογραφία» του Δελιά!
«Ο ΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΕΖΑΚΙΑ».
Απ’ το καιρό που άρχισα την πρέζα να φουμάρω
Ο κόσμος μ’ απαρνήθηκε δε ξέρω τι να κάνω.

Όπου σταθώ και όπου βρεθώ ο κόσμος με πειράζει
Και η ψυχή μου δεν κρατά πρεζά να με φωνάζει.

Απ’ τη μυτιά που τράβαγα άρχισα και βελόνι,
Και το κορμί μου άρχισε σιγά – σιγά να λειώνει.

Τίποτα δε μ’ απόμεινε στο κόσμο για να κάνω,
Αφού η πρέζα μ’ έκανε στους δρόμους να ποθάνω.

ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ ΠΕΡΠΙΝΙΑΔΗΣ

Πολλοί τον ξέρουν μόνο σαν τραγουδιστή, αλλά ο Περπινιάδης ήταν και αυτός ένας από τους δημιουργούς του ρεμπέτικου! Συνθέτης, στιχουργός, τραγουδιστής!

Τρεις διαφορετικές ιδιότητες, ΕΝΑ αποτέλεσμα! Ο Στελλάκης Περπινιάδης γεννήθηκε στην Τήνο το 1899, από πατέρα Τηνιακό, και μητέρα Χιώτισσα!

Ένα χρόνο μετά, η οικογένεια του μετακόμισε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου έμειναν έξι χρόνια!

Το 1906, έφυγαν από την Αλεξάνδρεια, και πήγαν στην Κωνσταντινούπολη, και αυτό γιατί οι δουλειές του πατέρα του δεν πήγαιναν καλά!

Ο μικρός Στελλάκης, επειδή του άρεζε η εκκλησία, βρέθηκε κάποια στιγμή στο ψαλτήριο της εκκλησίας του Αη Γιάννη των Χιων, στο Γαλατά!
Είχε πολύ καλή φωνή, και έτσι ένας διάκονος του έδωσε τα πρώτα μαθήματα Βυζαντινής μουσικής! Σύντομα βρέθηκε να είναι "κανονάρχης", έχοντας μαθητεύσει δίπλα στον "Πρύτανη" των ψαλτών ΚΑΜΑΡΑΔΟ!

Τα πρώτα βήματα του στο τραγούδι, τα έκανε μετά από τον στρατό, το 1925, όταν γνώρισε τον Μανώλη Μαργαρώνη, έναν μουσικό που έπαιζε σαντούρι! Εκείνος του έδειξε τις "θέσεις" σε μια κιθάρα που στο μεταξύ είχε αγοράσει, και τον πήρε μαζί του στη δουλειά! Το 1929, ο Περπινιάδης γνωρίστηκε με τον Παναγιώτη Τούντα, ο οποίος μόλις τον άκουσε ενθουσιάστηκε. Έτσι ο Τούντας έδωσε στον Περπινιάδη και τα δυο πρώτα τραγούδια, που ερμήνευσε σε δίσκο!
"ΤΟ ΚΟΥΚΛΙ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ, και ΣΤΟΝ ΠΟΔΟΝΙΦΤΗ ΜΙΑ ΕΜΟΡΦΗ ΜΙΚΡΟΥΛΑ", τα οποία φωνογράφησαν στο ξενοδοχείο "Τουρίστ", μιας και ακόμα δεν υπήρχαν εργοστάσια δίσκων!

Η φωνογράφηση έγινε για λογαριασμό της "ΟΝΤΕΟΝ", μόνο που ο Στελλάκης γρήγορα (την ίδια χρονιά) άλλαξε εταιρία, πηγαίνοντας στην "ΚΟΛΟΥΜΠΙΑ"!

Στην "Κολούμπια", ερμήνευσε τραγούδια διαφόρων συνθετών, όπως των ΤΟΥΝΤΑ, ΣΑΛΟΝΙΚΙΟΥ (Σέμση), ΓΙΟΒΑΝ ΤΣΑΟΥΣ, ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ, ΣΚΑΡΒΕΛΗ (παστουρμά), και άλλων!

Κάθε δίσκος ήταν και μια μεγάλη επιτυχία!

Ο Στελλάκης Περπινιάδης, γρήγορα έγινε περιζήτητος απ' όλους τους συνθέτες-στιχουργούς του ρεμπέτικου!
Παρόλο που τραγουδούσε τραγούδια άλλων δημιουργών, έγραφε και δικά του τραγούδια! Γύρω στο 1934, έγραψε τη μουσική στη "ΓΑΤΑ", ένα τραγούδι που ερμήνευσε ο ίδιος, και τους στίχους είχε γράψει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΘΕΣΗΣ, ο επιλεγόμενος "Τρελάκιας"!

Την ίδια χρονιά, έγραψε τους στίχους και τη μουσική στα τραγούδια "ΨΕΥΤΟΦΙΛΙΑ" (όλος ο κόσμος τώρα δουλεύει μηχανές), "ΔΥΟ ΚΑΡΠΟΥΖΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΧΕΡΙ", "ΜΑΓΚΕΣ ΜΟΥ ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΕΙΤΕ", "ΚΑΛΥΒΙΩΤΙΣΣΑ, και άλλα!

Το 1936, ο Στελλάκης τραγούδησε ένα τραγούδι του Τούντα, με το οποίο μπήκε και αυτός, και ο Τούντας σε περιπέτειες, από τη δικτατορία του Μεταξά.
Το τραγούδι, δεν είναι άλλο από την "ΒΑΡΒΑΡΑ"!

Η δικτατορία το θεώρησε "άσεμνο και προκλητικό", με αποτέλεσμα να αποσυρθούν όλοι οι δίσκοι από την αστυνομία!

Μόνο που το τραγούδι, είχε ήδη γίνει επιτυχία! Βέβαια ο Στελλάκης, ο Τούντας, και ο υπεύθυνος της "Κολούμπια" Θεμιστοκλής Λαμπρόπουλος, πέρασαν από δίκη!

Ο Στελλάκης Περπινιάδης, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ερμηνευτές (κυρίως) των ρεμπέτικων τραγουδιών!

Η φωνή του, χαρακτηριστική, βυζαντινή, έδινε μια ξεχωριστή ομορφιά στα τραγούδια που ερμήνευε!

Στα τελευταία του, σε μια συνέντευξη που είχε δώσει στον Κώστα Χατζηδουλή, είχε πει!

"Δεν υπάρχει λαϊκό τραγούδι σήμερα.

Έχει φύγει απ' το δρόμο του, και από τον προορισμό του.

Που Χιώτης, και Μπέμπης, από τους Θεούς του μπουζουκιού!

Που τραγουδιστές σαν τον Στράτο, τον Νταλγκά, το Ρούκουνα, τον Καρίπη, τον Νούρο, τον Αραπάκη, και τους άλλους!

Που είναι οι Τσιτσάνηδες, οι Παπάζογλου, να γράψουν λαϊκά τραγούδια!

Όλα πάνε κατά διαόλου στο λαϊκό τραγούδι, και οι διάφοροι ψευτοσυνθέτες, ξέρουν μόνο να μιλάνε για τον εαυτό τους! Δεν κοιτάνε τα πολλά χάλια τους"!

Ο Στελλάκης Περπινιάδης, πέθανε το Σεπτέμβρη του 1977! Πόσο προφητικά είχε μιλήσει όμως!
Ας δούμε τους στίχους από το τραγούδι που έβαλε σε μπελάδες τόσο τον Παναγιώτη Τούντα, όσο και τον Στελλάκη Περπινιάδη.
Η Βαρβάρα
Η Βαρβάρα κάθε βράδυ στη Γλυφάδα ξενυχτάει
και ψαρεύει τα λαβράκια, κεφαλόπουλα, μαυράκια
Το καλάμι της στο χέρι, κι όλη νύχτα στο καρτέρι
περιμένει να τσιμπήσει το καλάμι να κουνήσει

Ένας κέφαλος βαρβάτος, όμορφος και κοτσονάτος
της Βαρβάρας το τσιμπάει, το καλάμι της κουνάει
Μα η Βαρβάρα δεν τα χάνει τον αγκίστρωσε τον πιάνει
τον κρατά στα δυο της χέρια και λιγώνεται στα γέλια

Κοίταξε μωρή Βαρβάρα, μη σου μείνει η λαχτάρα
τέτοιος κέφαλος με νύχι, δύσκολα να σου πετύχει
Βρε Βαρβάρα μη γλιστρήσει και στη θάλασσα βουτήξει
βάστα τον απ' το κεφάλι μη σου φύγει πίσω πάλι

Στο καλάθι της τον βάζει κι από την χαρά φωνάζει
έχω τέχνη έχω χάρη ν' αγκιστρώνω κάθε ψάρι
Για ένα κέφαλο θρεμμένο όλη νύχτα περιμένω
που θα 'ρθεί να μου τσιμπήσει το καλάμι να κουνήσει

Β.Τ

ΘΟΔΩΡΟΣ ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ

Ένας Συνθέτης, μια Ιστορία!
Η ιστορία του Δερβενιώτη, αποτελεί ένα από τα κεφάλαια της Ιστορίας του Λαϊκού Τραγουδιού.
Σαν ένα ελάχιστο φόρο τιμής, κάνουμε αυτό το αφιέρωμα.
Ο Δερβενιώτης γεννήθηκε το 1922, στη Ζαγορά του Βόλου.
Από την παιδική του ηλικία μυήθηκε στη Μουσική, από τον Παππού του που είχε Μουσική Κομπανία αλλά και από τον συνεργάτη του ΓΙΑΝΝΗ ΒΙΣΒΙΚΗ.
Το πρώτο του όργανο ήταν ένα λαούτο φτιαγμένο από κολοκύθα με τρεις συρμάτινες χορδές .Το μεγάλο του σχολείο ήταν η Βυζαντινή Μουσική, με την οποία ήρθε σε επαφή από 5 χρονών, στην Εκκλησία, στην οποία πήγαινε στο Ψαλτήρι για να κρατάει το «ισο». Εμβάθυνε στην Βυζαντινή μουσική με το Θείο του, τον Γιάννη Βισβίκη και το 1937, σε ηλικία 15 ετών, κάνει την παρθενική του εμφάνιση σαν Λαουτιέρης και τραγουδιστής.
Στην προσωπική του βιοποριστική ζωή γίνεται Μαραγκός καθώς τα χρόνια δυσκολεύουν όλο και περισσότερο.
Η δεκαετία του 1940, τον βρίσκει στο άνθος και τη φλόγα της Νιότης του.
Ο Θόδωρος Δερβενιώτης, νεαρός, δεν μπορούσε να λείψει από το Λαϊκό κάλεσμα του Ε.Α.Μ., στο οποίο γίνεται μέλος από την αρχή της ίδρυσής του.
Στην συνέχεια γίνεται μέλος στην Ε.Π.Ο.Ν. Και λίγους μήνες μετά γίνεται μέλος στο Κ.Κ.Ε.
Τα χρόνια της κατοχής και της Αντίστασης στην κόψη του ξυραφιού.
Η δράση του πρωτοπόρα και έντονη παντού.
Μέχρι τον Εμφύλιο, όπου το Κράτος του Μίσους, τον οδηγεί στρατεύσιμο σε 3χρονη Εξορία στα Κύθηρα και στην Μακρόνησο.
Παρά το ακλόνητο των θέσεών του, η Μουσική του δημιουργία είναι τέτοια που αναγκάζει τους Διώκτες του να του αναθέσουν την διεύθυνση της Χορωδίας του Β΄ Τάγματος.
Στα χρόνια μέχρι το 1950, ο Δερβενιώτης ζει στο πετσί του με χιλιάδες άλλους Αγωνιστές και απλούς Δημοκράτες την «Οικοδόμηση» του Αστικού κράτους των «Νικητών του Ελεύθερου Κόσμου».
Διώξεις, αποκλεισμοί, Ξενητειά, φτώχια, εγκατάλειψη. Μέσα σε όλα αυτά δουλεύει με μοναδική μαεστρία τη Μουσική του καλλιέργεια και πλάθει μεγάλα τραγούδια που μέλλει να οικοδομήσουν τη Σχολή του Κοινωνικού Λαϊκού Τραγουδιού.
Η Δεκαετία του 1950 είναι για τον Δερβενιώτη το Μεγάλο του ΞΕΚΙΝΗΜΑ στην Πανελλήνια ΚΑΤΑΞΙΩΣΗ.
Δεν παρακολουθεί απλά τα γεγονότα στην πατρίδα και τις διεργασίες στην Μουσική ΑΛΛΑ είναι ο ΙΔΙΟΣ ΜΕΣΑ σε αυτά !
Ξεκινάει με το πρώτο του τραγούδι, ΜΟΝΟ ΨΕΜΑ και ΑΠΙΣΤΙΑ σε στίχους του ΜΠΑΜΠΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ που το τραγουδά ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΖΙΒΑΝΗΣ.
Το δεύτερό του τραγούδι βγαίνει στον αέρα από τη Μεγάλη φωνή της Εποχής, τον ΠΡΟΔΡΟΜΟ ΤΣΑΟΥΣΑΚΗ.
Και ακολουθεί μια Μουσική “καταιγίδα” με τραγούδια από τις μεγάλες φωνές της εποχής.
ΚΑΙΤΗ ΓΚΡΕΥ, ΠΟΛΥ ΠΑΝΟΥ, ΓΙΩΤΑ ΛΥΔΙΑ, ΠΑΝΟΣ ΓΑΒΑΛΑΣ, ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ, ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ, ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ. Το μουσικό του έργο συνεχίζεται και πλουτίζεται ακόμα περισσότερο και την 10ετία του 1960, όπου έχει πλέον καταξιωθεί ως ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΣΥΝΘΕΤΗΣ.
Η 10ετία του 1960 τον δένει με τον Μεγάλο ΣΤΕΛΙΟ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ, κύριο εκφραστή των Λαϊκών συναισθημάτων της εποχής.
95 τραγούδια δίνει στον μεγάλο τραγούδια που άφησαν εποχή και έγραψαν Ιστορία όχι μόνο Μουσική αλλά και Κοινωνική.
Στις επόμενες 10ετίες του 1970 ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ εξακολουθεί να δημιουργεί και να δίνει τα τραγούδια του σε μεγάλους καλλιτέχνες της εποχής, όπως οι:
ΛΑΚΗΣ ΧΑΛΚΙΑΣ, ΣΠΥΡΟΣ ΖΑΓΟΡΑΙΟΣ, Β. ΠΕΡΠΙΝΙΑΔΗΣ, ΠΕΤΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ, ΤΟΛΗΣ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΣ, Μ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ, ΤΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ, ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ κ.λ.π.
Επίσης έχει την τύχη να δουλέψει με τους Κορυφαίους ΣΤΙΧΟΥΡΓΟΥΣ κείνης της εποχής, τους:
ΤΣΑΝΤΑ, ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ, ΕΥΤΥΧΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΚΩΣΤΑ ΒΙΡΒΟ
Στο κλείσιμο της μεγάλης του πορείας, στα χρόνια της Ωρίμανσης, Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ, δεν μπορούσε να είναι έξω από την Μουσική Συνδικαλιστική δράση.
Υπήρξε ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΗΣ της ΕΝΩΣΗΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣΥΝΘΕΤΩΝ ΣΤΙΧΟΥΡΓΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ και με την συνέπεια και την επιμονή της φλόγας του αγωνίστηκε για τα μεγάλα προβλήματα του κλάδου του.
Εκεί η 10ετία του 1980 βρήκε την Λαϊκή Μουσική και τους δημιουργούς της να μπαίνουν σταδιακά στο ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ με τις ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ να προωθούν τον ΕΚΧΥΔΑΪΣΜΟ της Μουσικής, την Καλλιέργεια άμουσων Αμερικανικών προτύπων προς το «Ελληνικόν» και την ισοπέδωση κάθε μουσικής Πολιτιστικής κληρονομιάς.

Τα “ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ” των “ΣΚΥΛΑΔΙΚΩΝ”, των “POP” προτύπων και της Υποκουλτούρας, οδήγησαν τον ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗ να φωνάξει, να κραυγάσει ότι:
«.Είχαμε πολλά περισσότερα να δώσουμε στη Μουσική... Οι Εταιρείες μας παραμέρισαν... Μας αγνόησαν σαν να μην υπήρξαμε ποτέ !... Βλέπουν τους δίσκους μόνο σαν Εμπόρευμα !...Δημιουργοί τρανοί όπως οι ΚΑΛΔΑΡΑΣ, ΒΙΡΒΟΣ, ΜΠΑΚΑΛΗΣ, ΑΚΗΣ ΠΑΝΟΥ, παραμερίστηκαν, χτυπήθηκαν, γιατί οι Εταιρείες ΔΕΝ ΗΘΕΛΑΝ το ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ !...και το πολέμησαν...μέσα από το STAR SYSTEM...όλα έγιναν μεθοδευμένα για να ΕΞΑΦΑΝΙΣΟΥΝ τον ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ, τον ΣΥΝΘΕΤΗ, να φτάσουν το τραγούδι σε ΕΛΕΕΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ»!
Έφυγε από κοντά μας το 2004.

Β.Τ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΗΣ.

Ένας ακόμα μεγάλος του Ρεμπέτικου, είναι και ο Γιώργος Μπάτης, η Αμπάτης, η Τσωρός. Σύμφωνα με μαρτυρίες, το «Μπάτης» ηταν ψευδώνυμο, παρατσούκλι, που το πήρε «κληρονομιά» ο Γιώργος από τον πατέρα του.

Γιώργος Τσωρός ηταν το κανονικό του ονοματεπώνυμο, και έχει ενδιαφέρον να δούμε πως έγινε το παρατσούκλι «Μπάτης». Ο πατέρας του, που έκανε όπως οι περισσότεροι της εποχής ευκαιριακά μεροκάματα, κάποτε, μόλις πληρώθηκε από τη δουλειά του, πήγε στη θάλασσα, και αφού έβγαλε από την τσέπη του τα χρήματα, τα κούνησε στον αέρα, και είπε: «Αν δεν σας φάω, να με πάρει ο μπάτης»!

Αυτή είναι η ιστορία για το παρατσούκλι, η οποία όμως έχει πολλές «παραλλαγές» ανάλογα με τον αφηγητή της εκείνη την εποχή.
Ο Γιώργος Μπάτης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1890.

Έπαιζε πολύ καλό μπαγλαμά, και είχε δημιουργήσει μάλιστα και δικό του «χοροδιδασκαλείο» στη Δραπετσώνα. Σαν καλλιτέχνης, είναι από τους πρώτους ρεμπέτες μουσικούς, από τους πρώτους συνθέτες της προπολεμικής εποχής.

Έπαιζε μπαγλαμά από το 1915, και είναι ένα από τα μέλη της Τετράδος, της Ξακουστής του Πειραιώς, της πρώτης επίσημης Ρεμπέτικης Κομπανίας.

Η πρώτη τους εμφάνιση έγινε το 1934. Μέχρι που κάηκε του Καραϊσκάκη, ο Μπάτης είχε εκεί ένα καφενείο στο οποίο σύχναζαν όλοι οι μάγκες.

Έκανε πάρα πολλές δουλειές.

Πουλούσε φάρμακα για τους κάλους και τα δόντια, έκανε το μικροπωλητή, είχε ενεχυροδανειστήριο, έκανε τον «οδοντίατρο», κλπ.
Όλα αυτά τα συνδύαζε με πολύ καλαμπούρι, και πολλές πλάκες, οι οποίες άφησαν εποχή. Ο Μπάτης μέχρι το θάνατο του το 1967, έπαιζε και τραγουδούσε πότε με συγκροτήματα, και πότε μόνος του.

Οι παλιοί όσοι τον είχαν γνωρίσει, τον θυμόταν πάντοτε καλοντυμένο να παίζει στα λεμονάδικα καθισμένος πάνω σε ένα καρότσι.

Αχώριστος σύντροφος του Μπάτη, ηταν το μπαγλαμαδάκι του ο «ΜΑΓΚΑΣ», που του τον είχε φτιάξει ένας καταπληκτικός οργανοποιός, ο Τσακιριάν! Ο Μπάτης όπου πήγαινε κουβαλούσε μαζί του το μπαγλαμαδακι του, κρυμμένο πάντα στη μέσα τσέπη του σακακιού του.
Ο Γιώργος Μπάτης, η Αμπάτης, η Τσωρός, πήγε «άδοξα» όπως οι περισσότεροι ρεμπέτες.

Ο Τσακιριάν μιλώντας για τον Μπάτη, τον χαρακτήρισε «ΡΗΓΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ».

Όταν θάψανε τον Μπάτη στην κάσα του ‘βαλαν το αγαπημένο του μπαγλαμαδάκι.Ο Γιώργος Μπάτης άφησε πίσω του αρκετά τραγούδια που ακόμα και σήμερα τα ακούμε σε νεώτερες εκτελέσεις.

Ας θυμηθούμε μερικά από αυτά.

«ΑΠΟ ΚΑΤΩ ΑΠ’ ΤΟ ΡΑΔΙΚΙ, ΑΤΣΙΓΓΑΝΑ, ΒΑΡΚΑ ΜΟΥ ΜΠΟΓΙΑΤΙΣΜΕΝΗ, ΒΛΕΠΩ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΑΡΕΑ, ΖΟΥΛΑ ΣΕ ΜΙΑ ΒΑΡΚΑ ΜΠΗΚΑ (ο τίτλος του δίσκου είναι «Ζειμπεκάνο Σπανιόλο»), Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΚΑΜΗΛΙΕΡΙΚΟ, ΚΑΤΩ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ, ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΓΥΑΛΟ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ, ΜΑΓΚΕΣ ΚΑΡΑΒΟΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟΙ, και άλλα πολλά.

Β.Τ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΤΣΗΣ-η ΟΓΔΟΝΤΑΚΗΣ η ΟΓΔΟΝΤΑΣ.

Σήμερα θα γνωρίσουμε έναν δημιουργό με "ρίζες" και παρουσία στο Σμυρνέικο , αλλά και στο ρεμπέτικο τραγούδι!

Είναι από τους ελάχιστα (θα έλεγα), γνωστούς μουσικούς δημιουργούς!
Όχι βέβαια ελάχιστα γνωστός στον μουσικό χώρο. Ελάχιστα γνωστός στο ευρύ κοινό, κι ας έχουν τραγουδήσει οι περισσότεροι τα τραγούδια του.

Ο λόγος γίνεται για τον ΓΙΑΝΝΗ ΔΡΑΓΑΤΣΗ, η ΟΓΔΟΝΤΑΚΗ, η ΟΓΔΟΝΤΑ!
Ο Γιάννης Δραγάτσης, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1886. Έπαιζε βιολί, και σαν μουσικός ήταν περίφημος. Αν κάνουμε έναν κατάλογο με τους καλύτερους βιολιστές, σίγουρα πρώτος θα είναι ο Δραγάτσης!

Ελάχιστοι είναι οι βιολιστές που θα μπορούσαν να συγκριθούν μαζί του (εκτός του Σέμση η Σαλονικιού)!

Άνθρωποι που συνεργάστηκαν μαζί του, μαρτυρούν ότι ο Δραγάτσης η Ογδοντάκης, ήξερε και έπαιζε στο βιολί του πάνω από εξηνταπεντε "δρόμους"!

Με την μουσική πρωτοασχολήθηκε από πολύ νέος, το 1904, με το "Λαϊκό Σμυρνέικο Τραγούδι"!
Στην Σμύρνη συνεργάστηκε με τα καλύτερα συγκροτήματα, και στην Ελλάδα ήρθε το 1923. Καταγόταν από μουσική οικογένεια!

Ο πατέρας του έπαιζε κόντρα μπάσο, ο ένας αδελφός του βιολί, και ο άλλος τσέμπαλο!

Τον πατέρα του Γιάννη Δραγάτση τον σκότωσαν οι Τούρκοι το 1922! Ο Ογδοντάκης (μ' αυτό το παρατσούκλι ήταν γνωστός), εργάστηκε σε Μικρασιατικά δημοτικά, και λαϊκά συγκροτήματα στην Ελλάδα, από το 1923, μέχρι το 1952.

Όπως είπα, εκτός από εξαίρετος μουσικός, ήταν και σημαντικός συνθέτης!

Πολλά από τα τραγούδια του, έγιναν πολύ μεγάλες επιτυχίες. Τα περισσότερα, τα έγραψε πριν το 1936.
Υπήρξε για πολλά χρόνια διευθυντής της δισκογραφικής εταιρίας Κολούμπια. Εδω, αξίζει να αναφέρω, ότι το βιολί, του 'χε σώσει τη ζωή.

Το 1922, όταν σκότωσαν οι Τούρκοι τον πατέρα του, ο Δραγάτσης πιάστηκε αιχμάλωτος!

Οι Τούρκοι που τον ξέρανε, και τον θαύμαζαν, δεν τον πείραξαν, μάλιστα κάπου - κάπου του πήγαιναν βιολί, και τον παρακαλούσαν να παίξει!

Ο Δραγάτσης η Ογδοντάκης, ήταν γνωστός και για τις Δημοκρατικές του πεποιθήσεις.

Το 1917, στη Θεσσαλονίκη, μαζί με τον Χρυσαφάκη, έλαβε μέρος σαν εθελοντής στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας του Βενιζέλου!
Οι Δημοκρατικές του πεποιθήσεις μάλιστα, λίγο έλειψε να του στοιχίσουν τη ζωή, όταν του 'στησαν ενέδρα οι "επίστρατοι", και τον έσωσε ο κόσμος!

Ήταν για πολλά χρόνια σύμβουλος του Σωματείου Λαϊκών Μουσικών.

Τα τραγούδια του Δραγάτση είχαν έντονο το "στοιχείο της Σμυρναϊκής Σχολής"!

Ο Δραγάτσης, προσέφερε πάρα πολλά στο Σμυρνέικο, και ρεμπέτικο τραγούδι! Τα τραγούδια του, ακούγονται ακόμα και σήμερα στα Λαϊκά πάλκα, και στα ρεμπετάδικα!

Ο Γιάννης Δραγάτσης, η Ογδοντάκης, η Ογδόντας, πέθανε το 1958 στην Αθήνα. Μερικά από τα τραγούδια του είναι και τα παρακάτω!

"ΑΓΑΠΩ ΜΑΝΟΥΛΑ, ΑΛΑΝΗΣ, ΑΛΗΤΗΣ, ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΧΑΣΑΠΑΚΙ, Η ΚΑΜΩΜΑΤΟΥ, ΚΑΤΙΦΕΣ, ΜΑΝΑ ΜΟΥ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΣΟΥ, ΜΑΝΕΣ ΣΑΜΠΑΧ, ΜΑΝΩΛΗΣ Ο ΧΑΣΙΚΛΗΣ, ΜΑΥΡΟΦΟΡΑ ΧΗΡΑ, ΣΜΥΡΝΕΙΚΟΣ ΜΠΑΛΟΣ", και άλλα πολλά !

Β.Τ

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΣ

Αλήτη μ' είπες μια βραδιά
χωρίς καμιά αιτία

μα του αλήτη η καρδιά

δε σου κρατάει κακία!

Είναι καημός, είναι σαράκι, είναι παράπονο, ένα μεγάλο παράπονο, ένα μεγάλο τραγούδι!

Ο ρυθμός του, τα 9/8, η μελωδία, έδεσαν με το στίχο τόσο όμορφα, όσο μόνο ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΣ μπορούσε να πετύχει! Ένας από τους κορυφαίους συνθέτες του ρεμπέτικου, μια ξεχωριστή παρουσία στο χώρο αυτών των "παρεξηγημένων" τραγουδιών!

Ο Χατζηχρήστος, γεννήθηκε στο Κοκάριαλι της Σμύρνης το 1901.
Στην Ελλάδα ήρθε το 1922, μετά από πολλές περιπέτειες που πέρασε (δραπέτευσε από τους Τούρκους την ώρα που τον πήγαιναν για εκτέλεση)! Δεξιοτέχνης μουσικός, έπαιζε μπουζούκι, κιθάρα, πιάνο, και ακορντεόν.

Ο Απόστολος Χατζηχρήστος, πριν ασχοληθεί με το τραγούδι, έκανε το επάγγελμα του οξυγονοκολλητή!

Πήρε το δρόμο του επαγγελματία μουσικού στα μέσα του 1933, αφήνοντας την άλλη δουλειά!
Από το ξεκίνημα του, φάνηκε η αξία του σαν μουσικός, πράγμα που τον έκανε απ' την αρχή της καριέρας του να παίζει στα καλύτερα λαικορεμπέτικα συγκροτήματα!

Δούλεψε στα μεγαλύτερα κέντρα της εποχής (Δερέμπεη, Πικίνου, Κατελάνου, στο Δάσος του Βλάχου, στου Μάριου, και αλλού), μαζί με τα μεγαθήρια του τραγουδιού! Η μουσική του Χατζηχρήστου, είναι έντονα επηρεασμένη από τους "Μικρασιάτικους Ήχους"!

Το "ηχόχρωμα" του, έχει κάτι διαφορετικό από των άλλων δημιουργών του ρεμπέτικου!
Έχει μια "γλύκα" η μουσική του, που συνδυάζει τη Σμυρναϊκή, και Πειραιώτικη μουσική σχολή, προσεγγίζοντας τες κάπως διαφορετικά από τον Τούντα, και άλλους!

Χαρακτηριστικό των τραγουδιών του, είναι ο καημός, το παράπονο των ξεριζωμένων της προσφυγιάς, των αδικημένων, το παράπονο για τα βάσανα της ζωής!

Εκτός από καταπληκτική μουσική, ο Χατζηχρήστος έγραφε και πολύ καλούς στίχους, ενώ συνεργάστηκε με τον Γιάννη Λελάκη, βάζοντας μουσική σε δικά του τραγούδια!
Ο ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΓΟΥΝΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, είχε πει για τον Χατζηχρήστο!

"Ο Αποστόλης ήταν πολύ τίμιος. Μπεσαλής, ωραίος συνεργάτης, και κορυφή συνθέτης! Ότι έγραφε, το 'βγαζε απ' το κεφάλι του.

Ταλαιπωρημένος και παραπονιάρης. Αμ, τι ήθελες μετά τόσα βάσανα;

Να χοροπηδά;

Ο Αποστόλης με τον Παπαϊωάννου είχαν μαγαζί στη Δραπετσώνα.

Δούλεψα μαζί τους!

Ήταν εκεί και ο "Μπιρ Αλλάχ".

Μέχρι το 1960 που σταμάτησα, δούλεψα πολλές φορές ακόμα με τον Αποστόλη.
Στου Βλάχου αυτός, εγώ, ο Μπιρ Αλλάχ, ο Στράτος, η Νανά....

Στο "Φοίνικας", στον Πειραιά, που 'ταν πίσω από το θέατρο "Ολυμπία", αυτός, εγώ, ο Μπιρ Αλλάχ, κι ο Μήτσος ο Κινέζος που τον λέγαμε, ο Χρυσίνης, ο Μαρινάκης....

Ο κινέζος είχε μια γλύκα ο μπαγάσας, ήταν ζόρικος κιθαρίστας. Με δυο κουβέντες, ο Αποστόλης ήταν σ' όλα του κύριος! Το ξέρω, γιατί τον έζησα από κοντά"!
Ο Απόστολος Χατζηχρήστος πέθανε στις 5 Ιουνίου του 1959, σε ηλικία 58 χρόνων!

Στα 26 χρόνια παρουσίας του στο ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι, άφησε σε εμάς σαν κληρονομιά τραγούδια "διαμάντια"!

Κλείνοντας το αφιέρωμα στον Χατζηχρήστο, βάζω μερικές γραμμές από ένα πανέμορφο τραγούδι του!

"Σιγά - σιγά φίλε μου τ' αμάξι.

Έφτασε η πεντάμορφη τις καρδιές να κάψει"....